UPS Fiyatları Neye Göre Belirlenir? Kesintisiz Güç Kaynağı Alırken Bilmeniz Gereken Her Şey
Elektrik kesintilerinin hayatımızda yarattığı riskler artarken, teknolojinin kalbi niteliğindeki elektronik cihazların korunması her zamankinden daha önemli hale geldi. Bu noktada devreye giren kesintisiz güç kaynağı (UPS) sistemleri, sadece enerjinin devam etmesini sağlamakla kalmaz; aynı zamanda sistemlerin ve verilerin güvende kalmasını da temin eder. Şu bir gerçek ki, bir UPS sistemine sahip olmak bir yatırımdır ve bu yatırımın maliyeti, yani UPS fiyatları, seçim sürecinde belirleyici bir unsurdur. Bu yazıda, UPS fiyatlarını etkileyen tüm faktörleri ayrıntısıyla ele alacak, seçiminizi bilinçli bir şekilde yapmanız için ihtiyacınız olan tüm bilgileri sunacağız.
1. Kesintisiz Güç Kaynağı (UPS) Nedir?
UPS, elektrik kesintisi, voltaj dalgalanması veya frekans bozulması gibi durumlarda sistemlere anlık ve kesintisiz enerji sağlayan bir cihazdır. Temel işlevi, sistemlerin bu süre zarfında zarar görmesini önlemek ve iş sürekliliğini sağlamaktır.
Kullanım alanlarına şu şekilde örnek verebiliriz:
- Hastaneler: Hayati cihazların kesintisiz çalışmasını sağlamak
- Veri merkezleri: Sunucu ve depolama sistemlerini korumak
- Fabrikalar: Otomasyon sistemlerini kesintiye uğratmamak
- Eczaneler ve diş klinikleri: Hasta kayıt sistemleri ve cihazların koruması
- Ofisler ve evler: Bilgisayar, modem, kamera gibi elektroniklerin korunması
2. UPS Fiyatlarını Etkileyen Temel Faktörler
2.1. Güç Kapasitesi (kVA/kW)
UPS fiyatlarının en temel belirleyicisi cihazın güç kapasitesidir. Kapasite arttıkça maliyet de doğrusal olarak artar.
- Küçük ölçekli UPS sistemleri: 600VA-3kVA (evler, küçük ofisler)
- Orta ölçekli UPS sistemleri: 3kVA-20kVA (klinikler, küçük fabrikalar)
- Büyük ölçekli UPS sistemleri: 20kVA ve üzeri (veri merkezleri, sanayi)
2.2. UPS Teknolojisi (Offline, Line Interactive, Online)
UPS sistemleri arasında teknolojik farklılıklar vardır. Her tipin fiyatı, sağladığı koruma seviyesi ile doğrudan ilintilidir:
- Offline UPS: En uygun fiyatlıdır, basit cihazlar için uygundur.
- Line Interactive UPS: Orta düzey koruma sağlar.
- Online UPS (Double Conversion): En yüksek koruma seviyesini sunar. Fiyatları daha yüksektir.
2.3. Faz Tipi: Monofaze mi, Trifaze mi?
- Monofaze UPS cihazlar genelde ev ve küçük ofislerde kullanılır.
- Trifaze UPS cihazlar çok daha fazla yük çekebilir ve sanayi tipi uygulamalarda tercih edilir.
Trifaze sistemlerin maliyeti, tasarım ve işleme farklılıkları nedeniyle daha yüksektir.
2.4. Marka Değeri ve Üretici Kalitesi
UPS fiyatlarında marka seçimi büyük önem taşır. İlk bakışta Norkven gibi global markalar daha maliyetli gibi görünse de; sağladıkları enerji verimliliği, uzun ömür, kolay yedek parça temini ve güçlü servis ağı sayesinde toplamda çok daha avantajlıdır.
Garanti sunmayan ve enerji tasarrufu sağlamayan markalardan yapılan alımlar, uzun vadede sürekli servis ihtiyaçları, yedek parça temini ve beklenmedik arızalar nedeniyle daha yüksek maliyetlere yol açabilir. Doğru marka tercihi, sadece bugünü değil geleceği de güvence altına alır.
2.5. Akü Teknolojisi ve Kapasitesi
UPS’in enerji tutma kapasitesi, yani yedekleme süresi; kullanılan akülerin sayısı ve türüne bağlıdır.
- Uzak Doğu menşeli aküler: En yaygın kullanılan sistemlerdendir. Ortalama ömürleri 3-5 yıl arasındadır.
- Avrupa menşeli aküler (örneğin Yuasa akü): Daha uzun ömürlüdür ve hızlı şarj desteği sunar. İlk yatırım maliyeti yüksek olsa da, uzun kullanım ömrü sayesinde yenileme sürecinde kendi maliyetini karşılar.
Akülerin kapasitesi arttıkça (30dk, 1 saat, 2 saat gibi) fiyat da doğrusal artar.
2.6. Ekstra Fonksiyonlar ve Dijital Donanım
- LCD ekranlar
- SNMP kart (uzaktan izleme)
- Modüler mimari
- Çoklu çıkış portları
Bu gibi ilave donanımlar cihazın maliyetini artırabilir.
2.7. Kurulum, Montaj ve Nakliye
UPS sistemleri sadece cihazdan ibaret değildir.
- Kablo tesisatı
- Pano uyarlamaları
- Akü kabinleri
- Montaj ve devreye alma hizmetleri
Bu hizmetler de toplam fiyatın içine dahil edilmelidir.
3. UPS Seçerken Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Yük analizi yapın: Bağlanacak tüm cihazların toplam gücünü hesaplayarak kapasite belirleyin.
- Yedekleme süre ihtiyacını tanımlayın: Elektrik kesintilerinin ortalama sürelerine göre akü seçimi yapın.
- Marka ve teknik servis desteğine bakın: Uzun vadeli kullanım için teknik destek önemlidir.
- Bütçe-donanım dengesini koruyun: En ucuz cihaz en uygun çözüm değildir. İlerisini düşünün.
- Geleceği düşünerek plan yapın: Sisteminiz büyüyecekse kapasiteyi önden artırmak mantıklıdır.
5. UPS Kiralama ve İkinci El Seçenekler
Yüksek kapasiteli sistemlere aniden yatırım yapmak yerine UPS kiralama seçeneği tercih edilebilir. Özellikle fuarlar, geçici şantiye projeleri, mevsimlik işletmeler için uygundur.
İkinci El UPS Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
İkinci el bir kesintisiz güç kaynağı (UPS) satın almayı düşünüyorsanız, aşağıdaki kriterleri mutlaka göz önünde bulundurmalısınız:
- Cihaz Yaşı ve Garanti Durumu: UPS’in üretim tarihi ve varsa kalan garanti süresi önemlidir. Özellikle 5 yıldan eski cihazlar, performans açısından riskli olabilir.
- Akülerin Yenilenip Yenilenmediği: UPS’in en kritik bileşeni akülerdir. Eski veya yıpranmış aküler, cihazın yedekleme süresini ciddi şekilde azaltır.
- Servis Geçmişi: Cihazın daha önce arıza yapıp yapmadığı, hangi parçalarının değiştirildiği ve düzenli bakım görüp görmediği bilinmelidir.
Neden İkinci El UPS Tavsiye Edilmez?
İkinci el UPS cihazları, ilk bakışta ekonomik bir çözüm gibi görünse de birçok risk ve dezavantaj barındırır:
🔋 1. Akü Ömrü Azalmıştır
UPS sistemlerinin kalbinde aküler yer alır. İkinci el bir cihazda bu aküler genellikle ya eskimiştir ya da performansı düşmüştür. Bu da enerji kesintisi anında beklenen yedekleme süresinin sağlanamamasına yol açar.
🛠️ 2. Gizli Arıza Riski
İkinci el ürünlerde iç aksamda fark edilmeyen arızalar ya da yıpranma olabilir. Bu tür gizli sorunlar, cihazın en kritik anlarda devre dışı kalmasına sebep olabilir.
📉 3. Verimlilik Düşüklüğü
Yeni nesil UPS’ler daha verimli çalışırken, eski model cihazlar daha fazla enerji tüketebilir ve daha düşük performans sergiler.
🚫 4. Garanti ve Destek Sıkıntısı
İkinci el ürünlerde genellikle üretici garantisi bulunmaz. Bu da olası bir arıza durumunda yüksek servis maliyetlerine yol açabilir.
⚠️ 5. Güncel Teknolojilere Uygun Olmayabilir
Yeni UPS’lerde IoT desteği, uzaktan izleme, akıllı fan kontrolü gibi gelişmiş özellikler yer alırken, eski modeller bu teknolojilerden yoksundur. Bu da sistem izleme ve yönetim kabiliyetini sınırlar.
Sonuç: Yeni UPS Her Zaman Daha Güvenlidir
Kritik yükleri desteklemek üzere kullanılan UPS cihazlarında güvenilirlik ve performans her şeyden önce gelir. Bu nedenle, ikincil maliyetleri artırabilecek risklerden kaçınmak için ikinci el UPS almak genellikle önerilmez. Uzun vadede daha güvenli, verimli ve garanti kapsamındaki bir yeni UPS cihazı, işletmenizin kesintisiz çalışması için çok daha mantıklı bir yatırımdır.
6. Sık Sorulan Sorular (SSS)
Hayır, UPS (Kesintisiz Güç Kaynağı) jeneratörün yerini tutmaz. Her ikisi farklı ihtiyaçlara yönelik çözümler sunar. Jeneratörler daha uzun süreli enerji ihtiyaçları için kullanılırken, UPS sistemleri ani elektrik kesintilerine karşı sıfır gecikmeyle devreye girerek cihazların ve sistemlerin kesintisiz çalışmasını sağlar.
UPS’ler özellikle enerji kesintisinin tolere edilemeyeceği hassas alanlarda tercih edilir. Örneğin:
- Ameliyathaneler
- Seri üretim hatları
- Boyahaneler
- CNC lazer makineleri
- Elektronik kartlara zarar verebilecek sistemler
UPS, jeneratör devreye girene kadar geçen süre boyunca kritik sistemleri korur. Bu nedenle UPS ve jeneratör birlikte kullanıldığında, hem ani hem de uzun süreli kesintilere karşı maksimum enerji güvenliği sağlanır.
UPS aküsü ne sıklıkta değiştirilmelidir?
Ortalama 3-5 yılda bir değiştirilmelidir. Bu süre, kullanım yoğunluğu ve ortam koşullarına göre değişir.
UPS Servis ve Periyodik Bakım Fiyatları Nedir?
UPS (Kesintisiz Güç Kaynağı) servis ve periyodik bakım fiyatları, cihazın kapasitesine ve seçtiğiniz teknik servisin sunduğu hizmet kalitesine göre değişiklik gösterir. Yıllık bakım sözleşmesi ücretleri; teknik servisin yetkinliği, deneyimi ve bakım sırasında uyguladığı prosedürlere bağlı olarak belirlenir.
Uygun fiyat sunan her firma ne yazık ki güvenilir ve profesyonel olmayabilir. Örneğin; bazı servisler sadece cihaz ekranına bakarak, yüzeysel bir kontrol ile bakım yaptığını iddia ederken; Norkven gibi uzman firmalar,
• Komple fiziki temizliğinin yapılması,
• Bütün kablo ve mekanik bağlantılarının ve konektörlerinin kontrol edilmesi,
• Elektronik kontrol ve ölçüm kartlarının fonksiyonel testlerinin yapılması,
• Rectifier çalışmasının denetlenmesi, kontrol edilmesi ve gerekli ayarlarının yapılması,
• İnverter çalışmasının denetlenmesi, kontrol edilmesi ve gerekli ayarlarının yapılması,
• Statik ve manuel By-pass’ın çalışmasının denetlenmesi, kontrol edilmesi ve gerekli ayarlarının yapılması,
• Tüm mekanik ve elektro-mekanik elemanlarının bakımının ve kontrolünün yapılması,
• Akülerin kapasite testinin ve denetiminin yapılması, arızalı olanların tespit edilmesi,
• Tesisat ve topraklama kontrolünün yapılmasının sağlanması,
• Fazlar arası yük dağılımı dengesinin kontrolü ve rapor edilmesi,
• Fanların kontrol edilmesi ve arızalı olanların tespit ve rapor edilmesi işlemlerini titizlikle yapar.
Periyodik bakım fiyatları, hizmetin kalitesine ve servis personelinin tecrübesine göre şekillenir. Çünkü işinde uzman sertifikalı saha mühendisleri, profesyonel bir teknisyen ile henüz deneyim kazanmamış bir personelin maliyet yapısı, ve sunduğu hizmet seviyesi aynı değildir.
7. Sonuç: UPS Yatırımınızı Bilinçli Şekilde Yapın
UPS fiyatları, cihaz tipi, kapasitesi, teknolojisi ve hizmetleri gibi pek çok faktöre bağlı olarak değişkenlik gösterir. Önemli olan sadece en ucuz cihazı değil, ihtiyacınıza en uygun, geleceğe yönelik doğru yatırımı yapmaktır.
Uzman mühendislik kadromuzla birlikte, ihtiyacınıza özel UPS sistemlerini en doğru şekilde belirleyip teklif sunabiliriz.
Enerjide Güven: Norkven.
